12 III 2019 – Post. Liturgia Słowa
KKK – V. Różne formy pokuty w życiu chrześcijańskim
1434 Wewnętrzna pokuta chrześcijanina może wyrażać się w bardzo zróżnicowanych
formach. Pismo święte i Ojcowie Kościoła kładą nacisk szczególnie na trzy formy: post,
modlitwę i jałmużnę. Wyrażają one nawrócenie w odniesieniu do samego siebie, do Boga
i do innych ludzi. Obok radykalnego oczyszczenia, jakiego dokonuje chrzest lub męczeństwo,
wymienia się jako środek otrzymania przebaczenia grzechów: wysiłki podejmowane w celu
pojednania się z bliźnim, łzy pokuty, troskę o zbawienie bliźniego, wstawiennictwo
świętych i praktykowanie miłości, która „zakrywa wiele grzechów” (1 P 4, 8).
Kpł 16,29-34
16 29 Oto dla was ustawa wieczysta: Dziesiątego dnia siódmego miesiąca będziecie pościć. Nie będziecie wykonywać żadnej pracy, ani tubylec, ani przybysz, który osiedlił się wśród was. 30 Bo tego dnia będzie za was dokonywane przebłaganie, aby oczyścić was od wszystkich grzechów. Przed Panem będziecie oczyszczeni. 31 Będzie to dla was święty szabat odpoczynku. Będziecie w tym dniu pościć. Jest to ustawa wieczysta. 32 Dokonywać obrzędu przebłagania będzie kapłan, który będzie namaszczony i wprowadzony w czynności kapłańskie na miejsce swego ojca. Włoży na siebie lniane szaty, szaty święte, 33 i dokona obrzędu przebłagania nad Miejscem Najświętszym, dokona też przebłagania nad Namiotem Spotkania, ołtarzem, a także za kapłanów i za cały lud zgromadzenia. 34 Będzie to dla was ustawa wieczysta, ażeby raz w roku dokonywano przebłagania za wszystkie grzechy Izraelitów”. Uczyniono więc, jak Pan rozkazał Mojżeszowi.
Ps 51,3-6.12-14.17
3 Zmiłuj się nade mną, Boże, w swojej łaskawości,
w ogromie swego miłosierdzia wymaż moją nieprawość!
4 Obmyj mnie zupełnie z mojej winy
i oczyść mnie z grzechu mojego!
5 Uznaję bowiem moją nieprawość,
a grzech mój jest zawsze przede mną.
6 Tylko przeciw Tobie zgrzeszyłem
i uczyniłem, co złe jest przed Tobą,
tak że się okazujesz sprawiedliwym w swym wyroku
i prawym w swoim osądzie.
12 Stwórz, o Boże, we mnie serce czyste
i odnów w mojej piersi ducha niezwyciężonego!
13 Nie odrzucaj mnie od swego oblicza
i nie odbieraj mi świętego ducha swego!*
14 Przywróć mi radość z Twojego zbawienia
i wzmocnij mnie duchem ochoczym!
17 Otwórz moje wargi, Panie,
a usta moje będą głosić Twoją chwałę.
Mt 9,14-15
9 14 Wtedy podeszli do Niego uczniowie Jana i zapytali: «Dlaczego my i faryzeusze dużo pościmy, Twoi zaś uczniowie nie poszczą?» 15 Jezus im rzekł: «Czy goście weselni mogą się smucić, dopóki pan młody jest z nimi? Lecz przyjdzie czas, kiedy zabiorą im pana młodego, a wtedy będą pościć.
Mt 9,15
„Lecz przyjdzie czas, kiedy zabiorą im pana młodego, a wtedy będą pościć”
Kiedy nie ma pana młodego – Jezusa?
Są takie sytuacje i stany ducha, w których z głębi serca mówimy: Nie ma Pana, Pan został zabrany! Wejście w grzech powoduje, że sami oddalamy się od Niego. Wtedy skuteczne jest podjęcie postu, wejście w umartwienie. I choć pierwsze przyjście Jezusa było wypełnieniem nadziei Izraela, to jednak czas oczekiwania na Jego drugie przyjście jest czasem, w którym akty pokuty są potrzebne – ”a wtedy będą pościć”.
Jaki jest wymiar duchowy postu?
Post jest odpowiedzią na duchowy głód. Post uwrażliwia nas na potrzeby innych, ułatwia wejście w swoje wnętrze i porządkowanie go, pomaga uwolnić od własnych pożądliwości. Post, jako umartwienie ciała, wzmacnia duszę. Post pomaga zwalczać „zachcianki” i kierować duszę ku Bogu. Hartuje duszę, gdyż pomaga przechodzić z egoizmu do altruizmu. Zmienia kierunek naszej uwagi z wewnątrz na zewnątrz, z siebie na innych.
Jak czytamy w Katechizmie Kościoła Katolickiego p. 1430: „Podobnie jak u Proroków, wezwanie Jezusa do nawrócenia i pokuty nie ma na celu najpierw czynów zewnętrznych, „wora pokutnego i popiołu”, postów i umartwień, lecz nawrócenie serca, pokutę wewnętrzną. Bez niej czyny pokutne pozostają bezowocne i kłamliwe. Przeciwnie, nawrócenie wewnętrzne skłania do uzewnętrznienia tej postawy przez znaki widzialne, gesty i czyny pokutne (por. Jl 2, 12-13; Iz 1, 16-17; Mt 6, 1-6. 16-18).
Jl 2,12-13
12 «Przeto i teraz jeszcze – wyrocznia Pana: Nawróćcie się do Mnie całym swym sercem, przez post i płacz, i lament»*. 13 Rozdzierajcie jednak serca wasze, a nie szaty! Nawróćcie się do Pana Boga waszego! On bowiem jest łaskawy, miłosierny, nieskory do gniewu i wielki w łaskawości, a lituje się na widok niedoli*.
Iz 1,16-17
*1 16 Obmyjcie się, czyści bądźcie! Usuńcie zło uczynków waszych sprzed moich oczu! Przestańcie czynić zło! 17 Zaprawiajcie się w dobrem! Troszczcie się o sprawiedliwość*, wspomagajcie uciśnionego, oddajcie słuszność sierocie, w obronie wdowy stawajcie!
Mt 6,1-6.16-18
1 Strzeżcie się, żebyście uczynków pobożnych nie wykonywali przed ludźmi po to, aby was widzieli; inaczej nie będziecie mieli nagrody u Ojca waszego, który jest w niebie.Jałmużna 2 Kiedy więc dajesz jałmużnę, nie trąb przed sobą, jak obłudnicy czynią w synagogach i na ulicach, aby ich ludzie chwalili. Zaprawdę, powiadam wam: ci otrzymali już swoją nagrodę. 3 Kiedy zaś ty dajesz jałmużnę, niech nie wie lewa twoja ręka, co czyni prawa, 4 aby twoja jałmużna pozostała w ukryciu. A Ojciec twój, który widzi w ukryciu, odda tobie.Modlitwa 5 Gdy się modlicie, nie bądźcie jak obłudnicy. Oni lubią w synagogach i na rogach ulic wystawać i modlić się, żeby się ludziom pokazać. Zaprawdę, powiadam wam: otrzymali już swoją nagrodę. 6 Ty zaś, gdy chcesz się modlić, wejdź do swej izdebki, zamknij drzwi i módl się do Ojca twego, który jest w ukryciu. A Ojciec twój, który widzi w ukryciu, odda tobie.Post 16 Kiedy pościcie, nie bądźcie posępni jak obłudnicy. Przybierają oni wygląd ponury, aby pokazać ludziom, że poszczą. Zaprawdę, powiadam wam: już odebrali swoją nagrodę. 17 Ty zaś, gdy pościsz, namaść sobie głowę i umyj twarz, 18 aby nie ludziom pokazać, że pościsz, ale Ojcu twemu, który jest w ukryciu. A Ojciec twój, który widzi w ukryciu, odda tobie.
Kiedy szczególnie przydatny jest post?
Post jest pomocny, gdy podejmujemy ważne decyzje. Post jest też istotny, gdy podejmujemy jakieś dzieła związane z wiarą. Post nieodzownie związany jest też z modlitwą i jałmużną
| HISTORYCZNE | PROROCKIE | EWANGELIE | POZAEWANGELICZNE |
| Wj 34,28 | Iz 58,2-11 | Mt 4,1-4 | Dz 13 |
| Kpł 16,29.31 | Jr 14,12 | Mt 5,17.20 | Dz 14,23 |
| Kpł 23,29 | Ba 1,5 | Mt 6,1.16-18 | Dz 27,9 |
| Pwt 8,3 | Dn 9,3 | Mt 10,38-39 | 2Kor 6,5 |
| Sdz 20,26 | Dn 10,12 | Mt 19,12.21 | 2Kor 11,27 |
| 1Sm 7,6 | Jl 2,12-17 | Mk 2,18-20 | |
| 2Sm 1,12 | Am 5,21 | Łk 2,37 | |
| 2Sm 12,16n.22 | Jon 3,7 | Łk 4,1 | |
| 1Krl 19,8 | Za 7,5 | Łk 18,12 | |
| 1Krl 21,27 | Za 8,19 | ||
| Ezd 8,21 | |||
| Jdt 4,9-13 | |||
| Jdt 8,5 | |||
| Est 4,16 |